2. ประเด็นหลักที่ต้องการการปฏิรูป (Thematic Issues)

 

ประชาชนควรเสนอความคิดเห็นเกี่ยวกับ เนื้อหา ที่ต้องการให้มีการเปลี่ยนแปลง เพื่อแก้ไข "ปัญหาที่มาจากรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน" ประเด็นที่มักเป็นหัวข้อถกเถียง ได้แก่:

 

2.1 โครงสร้างอำนาจทางการเมือง

 

• อำนาจวุฒิสภา (ส.ว.): ควรยกเลิกอำนาจในการเลือกนายกรัฐมนตรีหรือไม่? และรูปแบบการได้มาของ ส.ว. ควรมาจากการเลือกตั้งทั้งหมดหรือไม่?

• นายกรัฐมนตรีคนนอก: ควรปิดช่องทางให้นายกรัฐมนตรีต้องมาจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) เท่านั้นหรือไม่?

• ระบบเลือกตั้ง: ควรใช้บัตรเลือกตั้งแบบ 2 ใบ โดยแยก ส.ส. เขตและบัญชีรายชื่ออย่างไร?

 

2.2 องค์กรอิสระและศาลรัฐธรรมนูญ

 

• อำนาจศาลรัฐธรรมนูญ: ควรจำกัดอำนาจในการตรวจสอบและวินิจฉัยเรื่องทางการเมืองให้แคบลงหรือไม่?

• กลไกการตรวจสอบ: ควรปรับปรุงกระบวนการสรรหาองค์กรอิสระ (เช่น ป.ป.ช., กกต.) เพื่อให้เกิดความเป็นกลางและเป็นอิสระจากอำนาจทางการเมืองหรือไม่?

 

2.3 สิทธิเสรีภาพและการมีส่วนร่วมของประชาชน

 

• สิทธิขั้นพื้นฐาน: ควรเพิ่มสิทธิใหม่ ๆ ในรัฐธรรมนูญหรือไม่ เช่น สิทธิในสิ่งแวดล้อมที่ดี สิทธิที่อยู่อาศัย สิทธิความหลากหลายทางเพศ หรือสิทธิในการเข้าถึงข้อมูลอย่างสมบูรณ์

• การมีส่วนร่วม: ควรแก้ไขให้ประชาชนสามารถเสนอกฎหมายและแก้ไขรัฐธรรมนูญได้ง่ายขึ้นหรือไม่? (เช่น ลดจำนวนผู้เข้าชื่อเสนอกฎหมาย)

 

3. คำแนะนำในการแสดงความเห็นสำหรับประชาชน

 

เพื่อให้การแสดงความเห็นมีประสิทธิภาพ ประชาชนควรพิจารณาดังนี้:

1. ระบุประเด็นให้ชัดเจน: ท่านต้องการให้แก้ ทั้งฉบับ หรือ รายมาตรา และในมาตรานั้นๆ มีสาระสำคัญที่ท่านต้องการแก้ไขคืออะไร

2. ให้เหตุผลสนับสนุน: การแก้ไขแต่ละประเด็นจะ ส่งผลดี ต่อการปกครองหรือคุณภาพชีวิตของประชาชนอย่างไร และจะ ลดปัญหา อะไรลงได้

3. หาจุดร่วม: การแก้ไขรัฐธรรมนูญจะสำเร็จได้ต้องอาศัยเสียงสนับสนุนจากหลายฝ่าย การเสนอความเห็นโดยคำนึงถึง "ฉันทามติ" และความเป็นไปได้ทางปฏิบัติจะช่วยให้การแก้ไขเดินหน้าได้

การแก้ไขรัฐธรรมนูญที่ผ่านความเห็นชอบของประชาชนอย่างรอบด้านจะช่วยลดความขัดแย้ง และนำไปสู่การสร้างกติกาของประเทศที่เป็นประชาธิปไตยและยั่งยืนมากขึ้น

1. บทนำ (Introduction)

การกระจายอำนาจการปกครองเป็นประเด็นสำคัญของการพัฒนาประชาธิปไตยไทยในระยะยาว แม้จะมีการตรากฎหมายและนโยบายสนับสนุนการกระจายอำนาจมานาน เช่น พระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจ พ.ศ. 2542 แต่ในทางปฏิบัติ การถ่ายโอนภารกิจจากส่วนกลางสู่ท้องถิ่นยังดำเนินไปอย่างจำกัด ทั้งในด้านงบประมาณ บุคลากร และอำนาจตัดสินใจ  2. ประเด็นหลักที่ควรอภิปราย (Thematic Issues)

2.1 การกระจายงบประมาณและรายได้

• หน่วยงานท้องถิ่นควรมีสิทธิ์จัดเก็บภาษีในระดับท้องถิ่นมากขึ้นหรือไม่?

• รัฐบาลกลางควรจัดสรรงบประมาณแบบ “เงินอุดหนุนตามภารกิจ” เพื่อให้เกิดความยืดหยุ่นหรือไม่?

• การสร้างระบบติดตามตรวจสอบงบประมาณท้องถิ่นควรเป็นอย่างไร เพื่อให้เกิดความโปร่งใส

2.2 การบริหารงานบุคคลและอำนาจตัดสินใจ

• ควรให้ท้องถิ่นมีอิสระในการบริหารบุคลากร เช่น การสรรหาผู้บริหารท้องถิ่นและเจ้าหน้าที่โดยไม่ต้องผ่าน ก.พ. หรือไม่?

• การกำหนดนโยบายท้องถิ่นควรให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) มีอำนาจออกข้อบัญญัติที่ตอบโจทย์พื้นที่ได้มากขึ้นหรือไม่?

2.3 การมีส่วนร่วมของประชาชนในท้องถิ่น

• ควรเปิดให้ประชาชนมีสิทธิเสนอแผนพัฒนาท้องถิ่นโดยตรง (ผ่านระบบออนไลน์หรือประชาคมหมู่บ้าน) หรือไม่?

• การจัดตั้ง “สภาประชาชนท้องถิ่น” เพื่อเป็นเวทีตรวจสอบการทำงานของผู้บริหารท้องถิ่น ควรนำมาปรับใช้ในทุกจังหวัดหรือไม่?

3. ข้อเสนอแนะแนวทางเชิงนโยบาย (Policy Recommendations)

• ปรับโครงสร้างงบประมาณให้ส่วนท้องถิ่นได้รับสัดส่วนไม่น้อยกว่า 35% ของงบประมาณแผ่นดิน

• จัดตั้ง ศูนย์ข้อมูลท้องถิ่นเปิด (Open Local Data Center) เพื่อให้ประชาชนตรวจสอบและใช้ข้อมูลเชิงพื้นที่ในการตัดสินใจ

• ผลักดันให้ ผู้ว่าราชการจังหวัดมาจากการเลือกตั้งโดยตรง เพื่อให้เกิดความรับผิดชอบต่อประชาชนในพื้นที่

• พัฒนากลไก “การกำกับดูแลร่วม (Co-Governance)” ระหว่างส่วนกลาง ท้องถิ่น และประชาชน

4. คำแนะนำสำหรับผู้ร่วมอภิปราย (Guidelines for Participants)

เพื่อให้การอภิปรายสร้างสรรค์และเกิดประโยชน์สูงสุด ควรคำนึงถึงประเด็นต่อไปนี้:

• ระบุให้ชัดว่าการกระจายอำนาจในระดับใดที่ต้องการให้เกิดผลจริง เช่น ระดับจังหวัด เทศบาล หรือชุมชน

• ให้เหตุผลเชิงประโยชน์สาธารณะ เช่น การกระจายอำนาจช่วยลดความเหลื่อมล้ำ เพิ่มประสิทธิภาพการบริหาร และสร้างความโปร่งใส

• เสนอแนวทางหรือรูปแบบที่เป็นไปได้ เช่น “จังหวัดจัดการตนเอง” หรือ “เขตนวัตกรรมท้องถิ่น”

• หลีกเลี่ยงการโจมตีทางการเมืองส่วนบุคคล และให้ความสำคัญกับเนื้อหานโยบายและผลกระทบต่อประชาชน

5. สรุป (Conclusion)

การกระจายอำนาจอย่างแท้จริงเป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม หากทุกภาคส่วนร่วมกันเสนอความคิดเห็นและผลักดันในแนวทางที่เป็นรูปธรรม จะช่วยให้ท้องถิ่นสามารถกำหนดอนาคตของตนเองได้อย่างยั่งยืน และสร้างประเทศไทยที่มี “ประชาชนเป็นศูนย์กลาง” อย่างแท้จริง

1. บทนำ (Introduction)

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ประชาชนไทยเผชิญกับภาวะค่าครองชีพที่เพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทั้งจากราคาสินค้าอุปโภคบริโภค พลังงาน ค่าเช่าที่อยู่อาศัย และค่ารักษาพยาบาลที่สูงขึ้น โดยรายได้ของประชาชนส่วนใหญ่ไม่ได้เพิ่มขึ้นในอัตราเดียวกัน ส่งผลให้เกิดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและปัญหาคุณภาพชีวิตในหลายพื้นที่ของประเทศ

การแก้ไขปัญหาค่าครองชีพจึงไม่เพียงเป็นเรื่องเศรษฐกิจเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องกับนโยบายแรงงาน สวัสดิการ และความมั่นคงของครอบครัวไทยโดยตรง

2. ประเด็นหลักที่ควรอภิปราย (Thematic Issues)

2.1 รายได้และค่าจ้างขั้นต่ำ (Income and Wages)

• รัฐควรกำหนดอัตราค่าจ้างขั้นต่ำให้สอดคล้องกับค่าครองชีพจริงในแต่ละจังหวัดหรือไม่?

• ภาคเอกชนควรมีส่วนร่วมในการกำหนดอัตราค่าจ้างอย่างไรให้เป็นธรรมต่อทั้งนายจ้างและลูกจ้าง?

2.2 ราคาสินค้าและพลังงาน (Goods and Energy Prices)

• ภาครัฐควรใช้มาตรการควบคุมราคาสินค้าจำเป็น เช่น ข้าวสาร ไข่ น้ำมัน อย่างไรให้เกิดผลจริง?

• การลดภาษีหรือเงินอุดหนุนในระยะสั้น จะช่วยลดภาระประชาชนได้จริงหรือไม่?

2.3 สวัสดิการและความมั่นคงทางสังคม (Social Welfare and Security)

• ควรขยายสิทธิ “บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ” ให้ครอบคลุมประชาชนที่รายได้น้อยทุกกลุ่มหรือไม่?

• รัฐควรสร้างระบบ “สวัสดิการถ้วนหน้า” เช่น เงินอุดหนุนเด็ก / ผู้สูงอายุ / ผู้พิการ อย่างไรให้ยั่งยืน?

3. แนวทางการแสดงความคิดเห็น (Guidelines for Participants)

เพื่อให้การอภิปรายสร้างสรรค์และเกิดประโยชน์สูงสุด ผู้ใช้งานควรแสดงความคิดเห็นโดยคำนึงถึงหลักเกณฑ์ต่อไปนี้

• ระบุปัญหาที่พบในชีวิตประจำวันอย่างชัดเจน เช่น “ค่าเดินทางเพิ่มขึ้น”, “ค่าอาหารแพง”, “รายได้ไม่พอใช้”

• เสนอแนวทางหรือข้อเสนอเชิงนโยบายที่เป็นไปได้จริง เช่น “สนับสนุนระบบขนส่งสาธารณะราคาถูก”, “ลดภาษีสินค้าจำเป็น”

• ให้เหตุผลประกอบว่ามาตรการดังกล่าวจะช่วยบรรเทาปัญหาค่าครองชีพได้อย่างไร

• หลีกเลี่ยงการพาดพิงบุคคลทางการเมืองโดยตรง เน้นที่เนื้อหานโยบายและผลกระทบต่อประชาชน

4. สรุป (Conclusion)

ปัญหาค่าครองชีพเป็นประเด็นที่ส่งผลต่อคนทุกกลุ่มในสังคม การเปิดเวทีให้ประชาชนได้สะท้อนความคิดเห็นจะช่วยให้รัฐและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เห็นถึงความเดือดร้อนที่แท้จริง และสามารถกำหนดนโยบายได้ตรงกับความต้องการของประชาชนมากยิ่งขึ้น

บทนำ (Introduction)

ในยุคดิจิทัลที่เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทสำคัญต่อชีวิตประจำวันของประชาชน การบริหารงานภาครัฐก็จำเป็นต้องปรับตัวให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงเช่นกัน รัฐบาลไทยได้มีนโยบาย “รัฐบาลดิจิทัล” เพื่อยกระดับประสิทธิภาพและความโปร่งใสของระบบราชการ อย่างไรก็ตาม การนำเทคโนโลยีมาใช้ในภาครัฐยังเผชิญกับอุปสรรคหลายด้าน ทั้งโครงสร้างพื้นฐาน บุคลากร และระบบข้อมูลที่ยังไม่เชื่อมโยงกันอย่างมีประสิทธิภาพ โครงสร้างพื้นฐานและระบบข้อมูล

• ภาครัฐควรลงทุนในระบบคลาวด์และฐานข้อมูลกลางระดับประเทศ เพื่อให้หน่วยงานต่าง ๆ สามารถเชื่อมโยงข้อมูลได้หรือไม่?

• ควรมีการกำหนดมาตรฐานข้อมูล (Data Standard) กลางเพื่อให้ข้อมูลระหว่างหน่วยงานทำงานร่วมกันได้อย่างราบรื่นหรือไม่?

• การรักษาความปลอดภัยของข้อมูลภาครัฐควรอยู่ภายใต้หน่วยงานอิสระเพื่อลดความเสี่ยงจากการรั่วไหลหรือไม่?

 บุคลากรและการปรับตัวของระบบราชการ

• ควรมีหลักสูตรอบรมบุคลากรรัฐให้เข้าใจเทคโนโลยีดิจิทัลและนวัตกรรมภาครัฐหรือไม่?

• การคัดเลือกและแต่งตั้งผู้บริหารหน่วยงานด้านเทคโนโลยีควรเน้นความรู้เฉพาะทางมากกว่าระดับตำแหน่งหรืออายุราชการหรือไม่?

• ควรมีแรงจูงใจให้ข้าราชการใช้ระบบดิจิทัลมากขึ้น เช่น การลดขั้นตอนงานเอกสารหรือไม่?

การมีส่วนร่วมของประชาชนผ่านระบบดิจิทัล

• การเปิดให้ประชาชนยื่นคำร้อง ร้องเรียน หรือตรวจสอบโครงการภาครัฐผ่านระบบออนไลน์ จะช่วยสร้างความโปร่งใสได้จริงหรือไม่?

• ควรมี “แพลตฟอร์มกลางของรัฐ” ที่ให้ประชาชนเสนอแนวทางหรือตรวจสอบการทำงานของหน่วยงานต่าง ๆ ได้โดยตรงหรือไม่?

• ภาครัฐควรใช้โซเชียลมีเดียในการสื่อสารกับประชาชนในเชิงนโยบายมากขึ้นหรือไม่?

ข้อเสนอแนะแนวทางเชิงนโยบาย (Policy Recommendations)

• จัดตั้ง ศูนย์ข้อมูลภาครัฐกลาง (National Data Integration Center) เพื่อเชื่อมโยงข้อมูลของทุกกระทรวงและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

• พัฒนาหลักสูตร “Digital Mindset for Government” สำหรับข้าราชการทุกระดับ เพื่อสร้างวัฒนธรรมการทำงานที่ยืดหยุ่นและใช้เทคโนโลยีได้จริง

• สร้างระบบ Open Government Portal เพื่อเปิดเผยข้อมูลโครงการ งบประมาณ และผลการดำเนินงานให้ประชาชนเข้าถึงได้ง่าย

• ส่งเสริมการพัฒนา “GovTech Startup” เพื่อให้ภาคเอกชนและภาครัฐร่วมกันออกแบบนวัตกรรมที่ตอบโจทย์บริการประชาชน

คำแนะนำสำหรับผู้ร่วมอภิปราย (Guidelines for Participants)

• พิจารณาทั้งด้านเทคโนโลยีและด้าน “คน” ว่าจะต้องปรับตัวไปพร้อมกันอย่างไร

• เสนอแนวทางที่เป็นรูปธรรม เช่น การใช้แอปพลิเคชันบริการภาครัฐแบบ One Stop Service หรือระบบยืนยันตัวตนดิจิทัลเดียว (Digital ID)

• ให้เหตุผลในเชิงประโยชน์สาธารณะ เช่น การประหยัดงบประมาณ ลดขั้นตอน เพิ่มความโปร่งใส และลดโอกาสการทุจริต

• หลีกเลี่ยงการวิจารณ์เชิงการเมืองหรือบุคคล ควรเน้นที่ “ระบบและโอกาสในการพัฒนา”

การเดินทางไม่ใช่เพียงกิจกรรมในชีวิตประจำวันเท่านั้น แต่เป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อความเท่าเทียมในสังคมและการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนอย่างลึกซึ้ง หากระบบการเดินทางไม่เอื้ออำนวย ประชาชนจำนวนหนึ่งอาจถูกจำกัดโอกาสในการเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐาน เช่น การศึกษาที่ดี การทำงานในเมือง และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง การเข้าถึงกระบวนการทางการเมืองอย่างเท่าเทียมกับผู้อื่น

ในประเทศไทย พื้นที่เมืองใหญ่ เช่น กรุงเทพมหานคร มีระบบขนส่งที่ค่อนข้างหลากหลาย แต่กลับมีค่าใช้จ่ายสูง ทำให้หลายครอบครัวต้องแบกรับภาระค่าเดินทางจำนวนมากต่อเดือน ตรงกันข้าม พื้นที่ชนบทและชุมชนห่างไกลหลายแห่งยังขาดระบบคมนาคมสาธารณะที่มีคุณภาพ ส่งผลให้การเดินทางเพื่อไปติดต่อหน่วยงานรัฐ การเข้าร่วมประชุมชุมชน หรือแม้แต่การไปเลือกตั้งกลายเป็นภาระที่ยุ่งยากและมีค่าใช้จ่ายสูงเกินจำเป็น

ด้วยเหตุนี้ การเดินทางจึงมีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับการเมือง เพราะ หากประชาชนบางกลุ่มไม่สามารถเข้าถึงการเดินทางได้อย่างสะดวกและประหยัด ก็เท่ากับว่าพวกเขามีส่วนร่วมทางการเมืองน้อยลงโดยปริยาย สิ่งนี้ทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำระหว่างประชาชนที่ “เข้าถึงระบบ” และประชาชนที่ “ถูกระบบกีดกันโดยไม่ตั้งใจ”